Fundacja rodzinna – sposób na zarządzanie majątkiem?

16 marca 2025
/ Dominika Bonczar

W ostatnich latach fundacje rodzinne zaczęły zyskiwać na popularności w Polsce. To nowa instytucja prawna, której głównym celem jest ochrona i efektywne zarządzanie majątkiem na rzecz przyszłych pokoleń. Przedsiębiorcy oraz osoby posiadające znaczny dorobek coraz częściej rozważają założenie fundacji rodzinnej, by uniknąć skomplikowanych procesów sukcesyjnych. Czym dokładnie jest fundacja rodzinna, kto może ją powołać i jakie są jej najważniejsze zalety? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym artykule i przede wszystkim podcaście. Zachęcam Cię do zapoznania się z tym dłuższym materiałem wideo.

 

 

Na czym polega fundacja rodzinna?

 

Fundacja rodzinna to specjalnie utworzona struktura prawna, która ma za zadanie gromadzić, inwestować i zarządzać majątkiem, a następnie przekazywać go określonym beneficjentom. Jest to rozwiązanie szczególnie atrakcyjne dla osób, które chcą uniknąć podziału zgromadzonych dóbr oraz zapewnić ich długoterminową ochronę. W przeciwieństwie do spółek handlowych, fundacja rodzinna nie posiada wspólników ani udziałowców, a jej funkcjonowanie opiera się na statucie i decyzjach fundatora.

 

Proces rejestracji fundacji rodzinnej

 

Fundacja rodzinna jest wpisywana do specjalnego Rejestru Fundacji Rodzinnych prowadzonego przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim. Jej rejestracja wymaga spełnienia określonych formalności, w tym sporządzenia aktu założycielskiego w formie aktu notarialnego, opracowania statutu oraz określenia listy beneficjentów. Dodatkowo fundacja musi posiadać kapitał początkowy wynoszący co najmniej 100 000 zł, który może przyjąć formę środków pieniężnych, nieruchomości lub innych składników majątkowych.

 

Czy fundacja rodzinna jest odpowiednia dla Twojego biznesu i czy w ogóle powinieneś ją tak wykorzystywać?

 

Zanim zdecydujesz się na fundację rodzinną, warto dokładnie przeanalizować, czy to rozwiązanie pasuje do Twojej sytuacji. Nie każda działalność gospodarcza może zostać skutecznie włączona w strukturę fundacji. Dodatkowo organy skarbowe przyglądają się takim podmiotom, oceniając, czy rzeczywiście służą one ochronie i zarządzaniu majątkiem, czy są wykorzystywane głównie do celów podatkowych. Kluczowe jest odpowiednie zaplanowanie struktury fundacji, aby uniknąć ryzyka zakwestionowania jej przez fiskusa. Warto w tej kwestii skonsultować się i sprawdzić dostępne możliwości.

 

Fundacja rodzinna a optymalizacja podatkowa

 

Jednym z powodów rosnącego zainteresowania fundacjami rodzinnymi jest ich korzystne opodatkowanie. Fundacja nie płaci podatku dochodowego od osiąganych zysków, dopóki nie wypłaca środków beneficjentom. Oznacza to, że może swobodnie inwestować w różne aktywa, takie jak nieruchomości czy akcje, bez ponoszenia bieżących obciążeń podatkowych. Dopiero w momencie przekazania środków beneficjentom pojawia się obowiązek zapłaty podatku CIT w wysokości 15%. Co więcej, jeśli beneficjentem jest bliski członek rodziny, taki jak małżonek czy dzieci, nie obowiązują dodatkowe daniny.

 

Praktyczne wyzwania – bankowość i inwestowanie

 

Pomimo atrakcyjnych korzyści, w praktyce fundacje rodzinne napotykają pewne trudności. Chociaż założenie rachunku bankowego jest stosunkowo proste, to otwarcie konta maklerskiego wciąż stanowi wyzwanie. Nie wszystkie instytucje finansowe mają wypracowane procedury dla fundacji rodzinnych, co prowadzi do niepewności i opóźnień. Banki często wymagają dodatkowej dokumentacji, a doradcy finansowi mogą nie być w pełni zaznajomieni z tym nowym rozwiązaniem.

 

Dla kogo fundacja rodzinna będzie najlepszym wyborem?

 

Fundacja rodzinna to doskonałe narzędzie dla osób dysponujących znacznym majątkiem, które chcą zapewnić jego ochronę i kontrolę nad sposobem jego przekazywania kolejnym pokoleniom. Jest szczególnie korzystna dla przedsiębiorców, którzy obawiają się, że ich spadkobiercy nie będą zainteresowani kontynuowaniem działalności gospodarczej. Dzięki fundacji można uniknąć skomplikowanych procedur dziedziczenia oraz ryzyka rozdrobnienia majątku, jednocześnie zapewniając rodzinie stabilne źródło dochodu.

 

Czy każdy powinien zdecydować się na fundację rodzinną?

 

Choć fundacja rodzinna oferuje wiele korzyści, nie jest rozwiązaniem dla każdego. Wiąże się z dodatkowymi kosztami, wymaga prowadzenia pełnej księgowości i podlega regularnym kontrolom. Co więcej, istnieje wiele niejasności prawnych, a potencjalne zmiany legislacyjne mogą wpłynąć na jej funkcjonowanie w przyszłości.

 

Czy warto zdecydować się na fundację rodzinną?

 

Fundacja rodzinna to nowoczesny sposób na ochronę i zarządzanie majątkiem, pozwalający na jego reinwestowanie oraz sukcesyjne przekazywanie beneficjentom na preferencyjnych warunkach podatkowych. Jednak zanim podejmiesz decyzję o jej założeniu, warto dokładnie przeanalizować wszystkie zalety i wady oraz skonsultować się z doświadczonym prawnikiem i doradcą podatkowym. Właściwie zaplanowana fundacja może stać się kluczowym elementem długoterminowej strategii zarządzania majątkiem.

Autor: Dominika Bonczar