Wybierając formę prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorcy dosyć często kierują się kosztami jej prowadzenia. W zależności od wyboru spółki osobowej, czy kapitałowej koszty jej obsługi są zróżnicowane. Która spółka jest zatem najtańsza w prowadzeniu, a której charakter wymaga pełnej księgowości.
W spółkach osobowych – spółka jawna, spółka partnerska i spółka komandytowa – spółka sama w sobie nie jest podatnikiem – podatnikami są jej wspólnicy, którzy odprowadzają podatek dochodowy od osób fizycznych. Wspólnicy mogą rozliczyć się według karty podatkowej (19% – niezależnie od osiąganych dochodów), księgi przychodów i rozchodów, ryczałtu ewidencjonowanego (opodatkowanie przychodów a nie dochodów, stawka uzależniona od rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej) oraz prowadzić pełną księgowość. Nadto wspólnicy mają możliwość prowadzenia uproszonej księgowości, w której obroty nie przekraczają 1 2 000 000 euro (od 2021 r. będzie to 2 000 000 euro). Dodatkowo od wartości wniesionych wkładów do spółki uiścić należy 0,5 % podatku od czynności cywilnoprawnych oraz zarejestrować spółkę jako podatnik VAT(wysokość naliczonego podatku będzie zależała od rodzaju prowadzonej działalności – 23%, 8% lub 5%). W zakresie księgowości – zależy jakie biuro rachunkowe, czy osobistego księgowego przedsiębiorca zamierza zatrudnić. Koszty miesięczne obsługi księgowej to około 600 zł. Wspólnik musi także co miesiąc odprowadzać składki ZUS (około 1500 zł). Warto jeszcze wspomnieć o spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej, która w oderwaniu od samej konstrukcji spółki komandytowej kreuje odmienne uregulowania podatkowe. I tak podwójnie opodatkowany będzie jedynie udział spółki z o.o. w zysku, który zazwyczaj wynosi od 5% do 10 % (resztę 95 lub 90% biorą wspólnicy). Ponadto wymagane jest prowadzenie księgowości dla dwóch spółek.
Odmiennie natomiast przedstawiają się koszty prowadzenia spółki osobowej – spółka komandytowo-akcyjna.Spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych CIT. Oprócz dochodów spółki, podlega również opodatkowaniu wypłaty dywidendy wspólnikom. Jednakże wspólnicy tej spółki mogą skorzystać z preferencji podatkowych. Stawka CIT wynosi zasadniczo 19%, chyba że firma, która dopiero rozpoczęła działalność lub posiada status tzw. małego podatnika może skorzystać ze stawki 9%. Wypłata wspólnikom dywidendy opodatkowana jest zryczałtowanym podatkiem dochodowym w wysokości 19 %. Ale dzięki odpowiednim preferencjom podatkowym, w wielu przypadkach podatek nie będzie płacony. Komplementariusz może posiadać zryczałtowany podatek od dywidend oraz innych przychodów uzyskiwanych z udziału w zyskach. Zostanie on pomniejszony o kwotę podatku od dochodu spółki obliczonego za rok podatkowy z którego pochodzi dochód z udziału w zyskach. Oznacza to, że jeżeli spółka nie jest zwolniona z CIT i opodatkowuje dochody 19 % to komplementariusz nie zapłaci zryczałtowanego podatku od dywidendy. Z kolei akcjonariusz jeżeli już jest podatnikiem CIT w innych spółkach, to może skorzystać ze zwolnienia dywidendowego – dywidendy będą zwolnione z opodatkowania. Wspólnicy tej spółki nie podlegają obowiązki uiszczania składek ZUS.
W spółkach kapitałowych – spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółce akcyjnej mamy do czynienia z podwójnym opodatkowaniem. Podatek naliczany jest od dochodu spółki oraz od dywidend wypłacanych wspólnikom. Dochód jest opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych CIT w wysokości 19% (istnieje możliwość skorzystania z obniżonej stawki 9 %, jeżeli osiągane są przychody poniżej 1 2 000 000 euro – od 2021 r. będzie to 2 000 000 euro). Zysk wypłacany wspólnikom, czyli dywidenda to obowiązek zapłaty zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 19%. Wspólnicy spółki z o.o. nie muszą opłacać składek ZUS, chyba że spółka jest jednoosobowa, podobnie akcjonariusze – nie muszą odprowadzać składek. W spółkach kapitałowych istnieje obowiązek prowadzenia pełnej księgowości (wysokość zależna od cen biur rachunkowych, księgowych, wynosi około 600 zł miesięcznie). Należy również zapłacić PCC – 0,5 % od kapitału zakładowego. Nadto spółka nie musi być podatnikiem VAT, chyba że działalność którą prowadzi uniemożliwia zwolnienie.
Warto jeszcze w tym miejscu wspomnieć o planowanym wejściu w życie w 2021 r. tzw. estońskiego podatku CIT – 0%, który ma za zadanie zmniejszenie formalności przy rozliczeniach podatkowych. Polega na ty, że spółka nie będzie musiała płacić podatku dochodowego od osób prawnych dopóki zysk pozostanie w firmie. Takie rozwiązanie ma dotyczyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjnej, które muszą spełnić łącznie kilka przesłanek: przychód nie przekraczający 50 mln złotych, udziałowcy tylko osoby fizyczne, zatrudnianie co najmniej 3 pracowników, brak posiadania udziałów w innych spółkach, wykazanie nakładów inwestycyjnych oraz przychody pasywne nie mogą być większe niż przychody z działalności operacyjnej.
KHG Hupajło & Partnerzy Kancelaria Adwokacko-Radcowska posiada bogate doświadczenie w zakładaniu spółek, czy prowadzeniu ich bieżącej obsługi. Każdy adwokat i radca prawny z Kancelarii zajmuje się doradzaniem Klientom w zakresie wyboru odpowiedniej formy działalności gospodarczej biorąc pod uwagę aspekty prawne, podatkowe oraz księgowe.
Autor: Dominika Bonczar
