W przypadku niektórych firm śmierć właściciela może wiązać się z likwidacją działalności, a tym samym koniecznością ubiegania się ponownie o np. licencje i pozwolenia przez sukcesora masy majątkowej. W takiej sytuacji rozwiązaniem może być przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG) w jednoosobową spółkę kapitałową. W jaki sposób podtrzymać ciągłość przedsiębiorstwa w spadku? Jeśli tak, to jakie wynikają z tego korzyści? Dowiedz się właśnie w tym artykule!
W lipcu 2018 r. uregulowane zostały kwestie zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy, jeśli ten we własnym imieniu prowadził działalność na podstawie wpisu do CEIDG. W tym aspekcie właściciel może wybrać zarządcę sukcesyjnego, który zajmie się przedsiębiorstwem do chwili rozwiązania wszelkich formalności spadkowych. Zarząd można ustanowić w czasie zawieszenia działalności gospodarczej bądź postępowania restrukturyzacyjnego. Przeszkodą jednak będzie jeśli została ogłoszona upadłość. Przedsiębiorstwo w spadku obejmuje cały majątek przedsiębiorstwa, ale nie ma ono zdolności prawnej.
Rozwiązanie nie jest niestety tak proste. Do niedawna przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi w celu zabezpieczenia przedsiębiorstwa przed skutkami śmierci właściciela jeszcze za jego życia musieli:
Obecnie w takim przypadku za wszystko odpowiada zarządca sukcesyjny, który jako instytucja tymczasowa jest zobowiązany do podtrzymania ciągłości funkcjonowania firmy. Wówczas po zakończeniu postępowania spadkowego dziedziczą przedsiębiorstwo spadkobiercy ustawowi. Śmierć przedsiębiorcy przed wprowadzeniem ustawy o zarządzie prowadziła do ustania bytu prawnego przedsiębiorstwa. Wygasały wszelkie decyzje, pełnomocnictwa, umowy, pozwolenia i koncesje.
Dziedziczenie JDG zostało zwolnione od podatku od spadków i darowizn. Wystarczy, że spadkobierca nie przestanie ich prowadzić co najmniej 2 lata i zgłosi to do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od nabycia przedsiębiorstwa. Uprawnienie jest niezależne od stopnia pokrewieństwa. Ponadto zarządca sukcesyjny nie odpowiada za zobowiązania przedsiębiorstwa, które prowadzi w spadku.
Możliwe jest powołanie zarządcy przez przedsiębiorcę za jego życia lub ustanowienie go po śmierci właściciela. Powołanie ma miejsce jeśli osoba wyznaczona na zarządcę wyrazi zgodę i zostanie to wpisane do CEIDG. Ustanowienie zarządcy po śmierci odbywa się z kolei na podstawie procedury w ustawie. Zarządcę może powołać małżonek, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie, spadkobierca ustawowy, który przyjął spadek lub testamentowy przyjmujący spadek lub spadkobierca windykacyjny. Zarząd zostaje ustanowiony z chwilą śmierci przedsiębiorcy, jeśli powołano go za życia właściciela lub z wpisem zarządu sukcesyjnego do CEIDG, jeśli powołano go po śmierci.
Autor: Dominika Bonczar
